Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 stycznia 2025 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Małgorzata Zwierzyńska
Protokolant:	st. sekr. sądowy Anita Musijowska

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2025 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa B. L.

przeciwko (...) Bankowi (...) Spółce Akcyjnej w W.

o ustalenie i zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy

z dnia 28 lutego 2023 r. sygn. akt I C 846/21

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty.

SSA Małgorzata Zwierzyńska

Sygn. akt I ACa 1329/23

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 28 lutego 2023 r. w sprawie z powództwa B. L. przeciwko (...) Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. orzekł następująco:

1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 143.915,29 zł oraz kwotę 10.498,66 CHF wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 listopada 2020 r. do dnia zapłaty;

2. ustalił nieistnienie pomiędzy stronami stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) z dnia 20 kwietnia 2006 r.;

3. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 80.482,72 zł oraz kwotę 4.706,11 CHF wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty;

4. ustalił nieistnienie pomiędzy stronami stosunku prawnego wynikającego z umowy kredytu nr (...) (...) z dnia 20 czerwca 2008 r.;

5. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 11.817 zł z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

Szczegółowe ustalenia stanu faktycznego i jego ocenę prawną Sąd Okręgowy przedstawił w pisemnym uzasadnieniu wyroku na kartach 308 – 319 akt sprawy.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł pozwany zaskarżając wyrok Sądu Okręgowego w całości, zarzucając poczynienie błędnych ustaleń faktycznych i naruszenie:

- art. 327 ¹ § 1 pkt 1 i 2 k.p.c.,

- art. 233 § 1 k.p.c.,

- art. 227 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c. i art. 278 k.p.c. oraz art. 235 ² § 1 pkt 2 i 5 k.p.c.,

- art. 385 ¹ § 1 k.c.,

- art. 385 ¹ § 1 k.c. i art. 385 ² k.c.,

- art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 385 ² k.c. i w zw. z art. 1 ust. 2 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dalej: Dyrektywa 93/13) i art. 111 ust. 1 pkt 4 Prawa bankowego oraz w zw. z art. 4 ust. 1 Dyrektywy 93/13 i ust. 2 lit. c) załącznika do Dyrektywy 93/13,

- art. 385 ¹ § 2 k.c. w zw. z art. 6 ust. 1 Dyrektywy 93/13,

- art. 354 § 1 k.c. oraz art. 453 k.c.,

- art. 58 § 2 k.c.,

- art. 69 ust. 1 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 353 ¹ k.c. w zw. z art. 58 § 1 k.c.,

- art. 481 § 1 k.c. w zw. z art. 455 k.c.

Wskazując na powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania, z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu za obie instancje. Skarżący wniósł też o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu ekonomii ze specjalnością w zakresie bankowości na okoliczności wskazane w odpowiedzi na pozew.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie, pominięcie dowodu z opinii biegłego sądowego oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej kosztów postępowania odwoławczego.

W piśmie procesowym z dnia 9 sierpnia 2023 r. strona pozwana zgłosiła zarzut zatrzymania w oparciu o art. 496 k.c. w związku z art. 497 k.c. kwoty 296.833,20 zł wypłaconej w związku z podpisaną w dniu 20 kwietnia 2006 r. umową o kredyt mieszkaniowy oraz kwoty 141.598,07 zł wypłaconej w związku z podpisaną w dniu 20 czerwca 2008 r. umową o kredyt hipoteczny oraz załączyła oświadczenie o skorzystaniu z prawa zatrzymania z dnia 16 maja 2023 r.

W odpowiedzi na zarzut zatrzymania strona powodowa zakwestionowała jego prawną skuteczność.

W piśmie z dnia 29 listopada 2024 r. strona pozwana wniosła o uzupełnienie postępowania dowodowego poprzez dopuszczenie dowodów z dokumentów w postaci oświadczenia kredytobiorcy o potrąceniu z dnia 21 grudnia 2023 r. oraz z dnia 22 grudnia 2023 r., wezwań kredytobiorcy do zapłaty z dnia 6 grudnia 2023 r. i w przypadku uznania przez Sąd Apelacyjny umów kredytu za nieważne, podniosła zarzut nieistnienia wierzytelności dochodzonej pozwem ze względu na umorzenie tej wierzytelności poprzez jej potrącenie.

Na rozprawie apelacyjnej w dniu 3 grudnia 2024 r. strona pozwana cofnęła zarzut zatrzymania i podtrzymała stanowisko przedstawione w piśmie z dnia 29 listopada 2024 r.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, co w takim wypadku nie wymaga ich ponownego przytaczania (art. 387 § 2 ¹ k.p.c.).

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do zarzutu naruszenia art. 327 ¹ § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. Sąd Odwoławczy wskazuje, że mógłby być on uzasadniony jedynie wówczas, gdyby niedostatki uzasadnienia nie pozwalały dokonać kontroli instancyjnej wyroku. Taka sytuacja nie zachodzi jednak w niniejszej sprawie; nie stanowią o tym istniejące zdaniem skarżącego wewnętrzne sprzeczności uzasadnienia w przedmiocie przyczyny nieważności umowy. W modelu apelacji pełnej Sąd drugiej instancji bowiem ponownie merytorycznie rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia i ustala podstawę prawną orzeczenia niezależnie od zarzutów podniesionych w apelacji ( por. postanowienia SN z dnia 16 marca 2021 r., I USK 166/21, LEX nr 3220176, z dnia 19 lutego 2021 r., I USK 72/21, LEX nr 32122748), a w niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny - mając na uwadze bogate i jednolite stanowisko orzecznictwa - upatruje przyczyn nieważności umowy w niemożności utrzymania jej w mocy po wyeliminowaniu postanowień abuzywnych.

Sąd Apelacyjny nie podziela zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd pierwszej instancji, co zdaniem skarżącego miałoby być wynikiem naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Należy jednak przypomnieć, że skuteczne postawienie zarzutu uchybienia tej normie prawnej nie może ograniczać się do wskazywania, że możliwe były inne wnioski odnośnie do faktów, lecz polega na wykazaniu, że wnioski wyprowadzone przez sąd orzekający były niemożliwe, niespójne, nielogiczne lub sprzeczne z doświadczeniem życiowym (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. akt II CKN 817/00; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 2004 r., sygn. akt IV CK 339/02; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 2003 r., sygn. akt IV CK 274/02).

Tymczasem skarżący nie podołał powyższemu obowiązkowi, gdyż kwestionując ustalenia faktyczne i zarzucając Sadowi Okręgowemu wadliwą ocenę materiału dowodowego zmierza w istocie do forsowania własnej interpretacji wydarzeń i okoliczności zawarcia umowy, z pominięciem dorobku orzeczniczego SN i TSUE, który ma najistotniejsze znaczenie dla interpretacji spornej umowy.

Trafne jest stanowisko Sądu Okręgowego przyznającego walor wiarygodności zeznaniom powoda, który zeznał wyczerpująco i spójnie, a okoliczności przez niego przedstawione wpisują się w ówczesną praktykę masowego zawierania tego typu umów, stanowiących gotowy produkt opracowany przez bank różniący się w zasadzie tylko kwotą udzielanego kredytu oraz czasem trwania umowy.

Trafna była również decyzja Sądu a quo o pominięciu dowodu z opinii biegłego, gdyż dla analizy umowy pod kątem występowania w niej klauzul abuzywnych decydujący jest moment jej zawarcia, a nie - sposób jej wykonywania ( por. uchwała SN z dnia 20 czerwca 2018 .r, III CZP 19/17, OSNC 2019/1/2, wyrok SN z dnia 11 grudnia 2019 r. V CSK 382/18, OSNC – ZD 2021/18). Z tego względu Sąd drugiej instancji nie dostrzegł potrzeby prowadzenia tego dowodu w postępowaniu apelacyjnym, o co skarżący wnosił w apelacji.

Akceptując ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego Sąd Apelacyjny stwierdza, że status powoda jako konsumenta nie powinien budzić wątpliwości, podobnie jak i to, że umowa nie była z nim indywidualnie negocjowana, skoro została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy opracowanego przez bank. Oparcie umowy na stosowanych przez przedsiębiorcę regulaminach, stwarza silne domniemanie faktyczne, iż tak wprowadzone do stosunku obligacyjnego postanowienia nie zostały indywidualnie uzgodnione (…) indywidualnemu uzgodnieniu postanowień umownych nie czyni zadość wybór przez konsumenta jednej z ofert zaproponowanych przez przedsiębiorcę (tak SA w Warszawie w wyroku z dnia 25 listopada 2020 r., VI ACa 779/19, LEX nr 3145135). Pozwany natomiast nie zdołał obalić tego domniemania.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, podniesione w apelacji zarzuty ignorują bogate orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz Sądu Najwyższego zapadłe na tle umów o kredyt indeksowany kursem waluty obcej.

Podsumowanie tego stanowiska zawiera postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2023 r. ( sygn. akt I CSK 5261/22, LEX nr 3648339), w którym odmówiono przyjęcia skargi kasacyjnej banku do rozpoznania przytaczając obszernie jednolite stanowisko SN i TSUE dotyczące tożsamych zagadnień, które są przedmiotem zarzutów również w niniejszej apelacji.

Z tego względu warto niemal w całości przytoczyć powyższe postanowienie wraz z uzasadnieniem, ponieważ argumentacja w nim zawarta pozwala całkowicie obalić zarzuty kierowane przez skarżącego względem zaskarżonego wyroku.

„W judykaturze tej wyjaśniono w szczególności, że określenie wysokości należności obciążającej kredytobiorcę w umowie kredytu powiązanej z walutą obcą z odwołaniem do kursu waluty obcej ustalanego jednostronnie przez bank, bez wskazania obiektywnych kryteriów jego oznaczania, jest nietransparentne, pozostawia pole do arbitralnego działania banku i w ten sposób obarcza kredytobiorcę nieprzewidywalnym ryzykiem oraz narusza równorzędność stron umowy kredytu. W konsekwencji postanowienia takie są niedopuszczalne jako kształtujące prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, a ich bezskuteczność - niezależnie od dalszych postanowień umowy, w tym wyrażających ryzyko walutowe - może prowadzić do upadku umowy w całości (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2022 r., II CSKP 464/22 i z dnia 9 września 2022 r., II CSKP 794/22 , a także postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2023 r., I CSK 3629/22 oraz powołane tam dalsze orzecznictwo). Klauzule spreadowe (kursowe) i klauzule ryzyka walutowego są przy tym ściśle ze sobą związane, ponieważ klauzula ryzyka walutowego nie może funkcjonować bez klauzuli kursowej określającej sposób przeliczenia zobowiązań stron w celu ustalenia ich wysokości (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2022 r., II CSKP 1153/22 i z dnia 28 lipca 2023 r., II CSKP 611/22 ). Okoliczność, że zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 4 pr. bank. banki są zobowiązane do ogłaszania w sposób ogólnie dostępny stosowanych kursów walutowych nie oznacza przy tym, że warunki umowne odsyłające do kursu stosowanego przez bank (tabelarycznego) odzwierciedlają przepis ustawy w rozumieniu art. 1 ust. 2 dyrektywy 93/13. Wyjątek określony w tym przepisie wymaga, aby konkretny warunek umowny odzwierciedlał treść przepisu prawa mającego zastosowanie między umawiającymi się stronami niezależnie od ich wyboru, ewentualnie mającego domyślne zastosowanie w braku odmiennego uzgodnienia między stronami, przy czym należy go interpretować ściśle (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 21 grudnia 2021 r., C-243/20 , DP i SG przeciwko T. A., (...):EU:C:2021: (...) i powołane tam dalsze orzecznictwo). W orzecznictwie wskazano także, iż abuzywny charakter można przypisać również klauzuli ryzyka walutowego, jeżeli nakłada ona na kredytobiorcę nieograniczone, względnie nieproporcjonalne ryzyko walutowe”.

W tej ostatniej kwestii warto dodatkowo przywołać wyrok z dnia 13 maja 2022 r. II CSKP 464/22 , w którym - w ślad za wyrokami TSUE z dnia 10 czerwca 2021 r C – 776/19 i z dnia 18 listopada 2021 r. C‑212/20 akcentującymi wagę wymogu przejrzystości warunków umowy zawierających ryzyko walutowe dla kredytobiorcy – konsumenta - Sąd Najwyższy wskazał, że kluczowe znaczenie ma uświadomienie konsumentowi, iż silna deprecjacja waluty krajowej może pociągać za sobą konsekwencje trudne do udźwignięcia przez konsumenta. Wymaganiu temu nie czyni zadość np. podawanie „uspokajających” informacji o historycznych wahaniach waluty indeksacji w okresie nieproporcjonalnym do przewidywanego czasu trwania umowy kredytu, które może wręcz usypiać czujność kredytobiorcy, wywołując wrażenie o jedynie hipotetycznym charakterze zagrożeń. Istotne jest również zwrócenie uwagi na powagę tego zagrożenia w aspekcie możliwego rozmiaru deprecjacji waluty krajowej, a w szczególności podkreślenie, że może być ona gwałtowna i drastyczna (przekraczać nawet kilkadziesiąt procent), z uwzględnieniem sytuacji majątkowej konkretnego konsumenta, decydującej o tym, jaki stopień deprecjacji waluty indeksacji przekraczać będzie granice jego zdolność do spłacania kredytu.

W dalszych rozważaniach w uzasadnieniu wyroku z dnia 13 maja 2022 r,, Sąd Najwyższy stwierdził również, że z punktu widzenia omówionych wymagań trudno uznać za wystarczające dane, których podanie zalecano w rekomendacji S Komisji Nadzoru Bankowego dotyczącej dobrych praktyk w zakresie ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie wydanej w 2006 r. na podstawie art. 137 ust. 1 Prawa bankowego. Rekomendacja wymagając uzyskania od klienta banku pisemnego oświadczenia, potwierdzającego „pełną świadomość” ryzyka walutowego, akcentuje ona kwestie formalne, bez należytej troski o rzeczywiste zapewnienie owej „pełnej świadomości”. Tymczasem zalecane informacje trudno uznać za wystarczające, zważywszy choćby okres, na który zawierane były zwykle umowy kredytu hipotecznego, jak również brak zastrzeżenia co do konieczności uświadomienia, że ryzyko walutowe może być znacznie wyższe, a wysokość zadłużenia w przeliczeniu na złote polskie wzrosnąć znacznie bardziej niż o 20%, co może doprowadzić do sytuacji, w której uzyskujący dochody w walucie krajowej klient nie będzie w stanie spłacać kredytu.

W ocenie Sądu Odwoławczego, pozwany nie wykazał, aby przy zawieraniu umowy wypełnił obowiązek informacyjny wobec powoda w sposób odpowiadający wyżej przedstawionym wymogom.

Wymogu tego nie spełnia podpisanie oświadczenia o zaznajomieniu z ryzykiem związanym z możliwą zmianą kursu waluty, gdyż oświadczenie takowe złożone na gotowym, standardowym druku nie tworzy domniemania, aby konsument mógł wówczas racjonalnie określić wysokości własnego zobowiązania, a tym samym - ocenić skutki ekonomiczne zawieranej umowy. Oświadczenie nie konwaliduje także braku określenia głównego przedmiotu umowy w sposób jasny i zrozumiały dla konsumenta (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 3 czerwca 2022 r., I ACa 474/21, LEX nr 23358387, wyroki SN z dnia 3 lutego 2022 r., II CSKP 415/22 i II CSKP 975/22, LEX nr 3303545, nr 3303543).

Nie ma również znaczenia okoliczność, w jaki faktycznie sposób pozwany ustalał kursy wymiany walut i czy odpowiadały one kursowi rynkowemu. Jak już bowiem wyżej sygnalizowano, jest to kwestia sposobu wykonywania umowy, podczas gdy oceny jej postanowień pod kątem abuzywności dokonuje się biorąc pod uwagę moment jej zawarcia ( por. uchwała SN z dnia 20 czerwca 2018 .r, III CZP 19/17, OSNC 2019/1/2, wyrok SN z dnia 11 grudnia 2019 r. V CSK 382/18, OSNC – ZD 2021/18).

Abuzywności poszczególnych klauzul zawartych w umowie nie wyeliminowało wprowadzenie w 2011 r. ust. 3 do art. 69 Prawa bankowego. Ta nowelizacja miała na celu wyeliminowanie tzw. spreadów bankowych, a nie zmianę istoty umowy kredytowej, nie doprowadziła natomiast do przekształcenia zawartej wcześniej umowy w umowę o kredyt walutowy (por. np. postanowienie SN z dnia 15 listopada 2022 r. , I CSK 2909/22, LEX nr 3450393).

Jeśli chodzi o skutki występowania w umowie klauzul abuzywnych, to brak jest możliwości utrzymania umowy w mocy i dalszego jej wykonywania poprzez zastosowanie przepisów ustawy.

W przywołanym wyżej postanowieniu z dnia 21 grudnia 2023 r. Sąd Najwyższy stwierdza: „Wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu powiązanego z walutą obcą, do czego prowadziłaby dalsza realizacja udzielonego kredytu jako złotowego, niezależnie od mechanizmu oprocentowania tego kredytu, byłoby natomiast równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż umowę taką należałoby uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, co prowadzi do wniosku, że po wyeliminowaniu tego rodzaju klauzul utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe i przemawia za jej całkowitą nieważnością (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2019 r., V CSK 382/18, OSNC-ZD 2021, Nr 2, poz. 20). Stanowisko to zostało podzielone w licznych późniejszych rozstrzygnięciach Sądu Najwyższego (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 kwietnia 2022 r., II CSKP 15/22, z dnia 10 maja 2022 r.,II CSKP 285/22, OSNC-ZD 2022, nr D, poz. 45, z dnia 26 stycznia 2023 r.,II CSKP 722/22, z dnia 25 maja 2023 r., II CSKP 1311/22 i z dnia 28 lipca 2023 r.,II CSKP 611/22, a także wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2022 r.,II CSKP 405/22, z dnia 24 czerwca 2022 r., II CSKP 10/22 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 listopada 2022 r., I CSK 2237/22 i powołane tam dalsze orzecznictwo).”

W dalszych rozważaniach w postanowieniu z dnia 21 grudnia 2023 r. Sąd Najwyższy odnosi się również do kwestii substytucji nieuczciwych klauzul kursowym odwołaniem do średniego kursu NBP na podstawie art. 358 § 2 k.c., względnie przepisów innych ustaw, podkreślając, że: „wchodzi ono w rachubę tylko wtedy, gdyby jego brak narażał konsumenta, przez upadek umowy w całości, na szczególnie niekorzystne skutki, przy czym decydujące w tym zakresie jest zdanie konsumenta (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2022 r., I CSK 1669/22 i przywołane tam orzecznictwo).”

Powód na rozprawie w dniu 15 listopada 2022 r. został pouczony o skutkach upadku umowy i popierał swoje żądanie. W związku z tym Sąd Okręgowy zasadnie uwzględnił powództwo ustalając nieistnienie stosunku prawnego w związku z nieważnością zawartej umowy oraz orzekł o zwrocie wpłaconych przez powoda kwot jako o świadczeniu nienależnym na mocy art. 410 § 1 k.c. w związku z art. 405 k.c., zgodnie z teorią dwóch kondykcji, o czym mowa w dwóch uchwałach Sądu Najwyższego z dnia a 16 lutego 2021 r. i z dnia 7 maja 2021 r. (sygn. akt III CZP 11/20, OSNC 2021/6/40; sygn. akt III CZP 6/21, OSNC 2021/9/56), gdyż na tle art. 410 § 2 k.c. samo spełnienie świadczenia wypełnia przesłankę zubożenia po stronie powoda, a uzyskanie tego świadczenia przez pozwanego – przesłankę jego wzbogacenia.

W związku z zarzutami skarżącego co do daty wymagalności roszczenia powoda o zapłatę, to zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie ma podstaw do przyjęcia, aby roszczenie to stawało się wymagalne dopiero z datą wyrażenia przez konsumenta woli upadku umowy wskutek zawartych w niej postanowień abuzywnych. Rozważania Sądu Najwyższego zawarte w uzasadnieniu uchwały z dnia 7 maja 2021 r. co do stanu tzw. „bezskuteczności zawieszonej” związanej z koniecznością podjęcia decyzji przez konsumenta, czy aprobuje istnienie klauzuli abuzywnej w umowie, czy też odmawia jej potwierdzenia godząc się jednocześnie na kompleksowe skutki stwierdzenia nieważności całej umowy, nie uchylają ogólnej zasady wynikającej z art. 455 k.c.

W związku z zarzutem pozwanego o wygaśnięciu wierzytelności powoda wskutek jego oświadczenia o potrąceniu dokonanego pismami z dnia 21 grudnia i 22 grudnia 2023 r. (k. 387 i k. 388) Sąd Apelacyjny wskazuje, że do pisma procesowego pozwanego z dnia 29 listopada 2024 r., w którym powołuje się na wspomniane oświadczenia powoda, zostały dołączone jedynie ich kserokopie. Natomiast zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, niepoświadczona podpisem strony kserokopia nie jest dokumentem (uchwała z dnia 29 marca 1994 r., III CZP 37/94, OSNCP 1994/11/ 206, wyrok z dnia 14 lutego 2007 r., II CSK 401/06, LEX nr 602280, postanowienie z dnia 19 marca .2021 r., II CSKP 25/21). Nie sposób przy tym przyjąć, aby pozwany nie dysponował oryginałem powyższych pism i z tego względu złożył jedynie ich kserokopie, zważywszy że jest profesjonalistą prowadzącym działalność bankową na szeroką skalę, a same oświadczenia o potrąceniu miały zostać złożone w nieodległym czasie.

W tym stanie rzeczy Sąd Odwoławczy na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację i orzekł o kosztach postępowania na mocy art. 98 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. i § 2 pkt 7 w związku z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSA Małgorzata Zwierzyńska