II AKa 55/21 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Apelacyjny w Gdańsku z 2021-12-23
Sygn. akt II AKa 55/21
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 grudnia 2021 r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny
w składzie:
Przewodniczący: Sędzia SA Włodzimierz Brazewicz
Sędziowie: SA Krzysztof Noskowicz (spr.)
SA Andrzej Rydzewski
Protokolant: stażysta Urszula Drozdowska
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w G. S. K.
po rozpoznaniu w dniu 9 grudnia 2021 r.
sprawy
M. W., s. M., ur. (...) w S., oskarżonego z art. 62 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii; art. 63 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii; art. 59 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii; art. 59 ust. 1 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii; art. 59 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii i inne
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 22 grudnia 2020 r., sygn. akt II K 60/20
1. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
a) w punkcie IV uzupełnia kwalifikację prawną czynu przypisanego oskarżonemu
o przepis art. 12 § 1 k.k.,
b) w punkcie VII podstawę prawną wymiaru kary łącznej uzupełnia o przepis art.
4 § 1 k.k., a orzeczoną karę łączną pozbawienia wolności podwyższa do 2 (dwóch) lat,
2. utrzymuje w mocy w pozostałej części zaskarżony wyrok,
3. zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,
a wydatkami tego postępowania obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 55/21 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Toruniu z dnia 22 grudnia 2020 r., sygn. akt II K 60/20 |
1.1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca oskarżonego |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia I |
|||
1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
1.2.1. Ustalenie faktów |
1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
1.2.2. Ocena dowodów |
1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzuty 1 i 2, |
|
1. Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść tego orzeczenia - art. 413 § 1 pkt 6 i § 2 pkt 1 k.p.k. polegająca na braku przywołania w kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. IV - art. 12 § 1 k.k., a tym samym wyraźnego wskazania, że została zastosowana przez sąd określona w tym przepisie instytucja tzw. czynu ciągłego, w sytuacji prawidłowego umieszczenia w opisie znamion czynu zabronionego. 2. Rażąca niewspółmierność kary jednostkowej pozbawienia wolności, orzeczonej za czyn IV, w sytuacji gdy oskarżony udzielił małoletniemu środka odurzającego kilkakrotnie, co waży w sposób negatywny na ocenie całości określonego w ten sposób czynu przestępnego i sprawia, że orzeczona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia kara, po nadzwyczajnym jej złagodzeniu nie spełni celów wychowawczych wobec sprawcy i nie czyni zadość potrzebom w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. 3. Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary łącznej |
☒ zasadny ☒ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut 1 – zasadny. Skarżący ma rację, że sąd a quo dopuścił się obrazy art. 413 § 1 pkt 6 i § 2 pkt 1 k.p.k., pomijając art. 12 § 1 k.k. w kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie IV, mimo dokonania prawidłowego jego opisu: „w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru”. Bezsprzecznie bowiem nie została w ten sposób dokładnie określona podstawa prawna rozstrzygnięcia. Sąd Okręgowy wskazał na tę okoliczność w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyjaśniając, że tylko przez niedopatrzenie nie uzupełnił kwalifikacji prawnej o przepis art. 12 § 1 k.k. mimo umieszczenia w opisie znamion czynu ciągłego (s. 14 uzasadnienia). Wymagało to zatem dokonania stosownej zmiany zaskarżonego wyroku. Zarzut 2 – niezasadny. Nie ma racji oskarżyciel publiczny, że Sąd Okręgowy wymierzył oskarżonemu rażąco niewspółmierną karę pozbawienia wolności Podkreślić trzeba bowiem to, że Sąd Okręgowy wskazał w części uzasadnienia dotyczącej wymiaru kary i środków karnych (s. 16-18) na okoliczności obciążające i łagodzące, które wziął pod uwagę przy wymiarze kary, a także wyjaśnił z jakich powodów zastosował nadzwyczajne złagodzenie kary. Skarżący nie kwestionował zastosowania tej instytucji, jednakże domagał się orzeczenia surowszej kary argumentując, że oskarżony udzielił małoletniemu środka odurzającego kilkakrotnie, a to sprawia, jego zdaniem, że kara roku pozbawienia wolności jest rażąco niewspółmierna (łagodna), a cele kary spełni dopiero kara 2 lat pozbawienia wolności. Sąd Okręgowy przywołaną przez oskarżyciela okoliczność, tj. że oskarżony udzielił małoletniemu środka odurzającego kilkakrotnie uwzględnił jako okoliczność obciążającą (na niekorzyść – s. 18 uzasadnienia). Z lektury uzasadnienia wynika też niezbicie, że sąd a quo uwzględnił działanie oskarżonego w warunkach czynu ciągłego, O zasadności zarzutu z art. 438 pkt 4 k.p.k. można bowiem mówić tylko wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Zachodzić musi więc wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (zob. np.: wyroki SN z dnia 22 października 2007 r., SNO 75/07, LEX nr 569073 i z dnia 9 stycznia 2019 r., VI KA 2/19, LEX nr 2643347; wyroki SA: w Katowicach z dnia 14 listopada 2019 r., II AKa 481/19, LEX nr 3405016 i w Warszawie z dnia 12 stycznia 2021 r., II AKa 121/20, LEX nr 3144342). Jak słusznie wskazano Sąd Apelacyjny podziela w konsekwencji stanowisko sądu meriti, że wymierzona oskarżonemu kara roku pozbawienia wolności jest karą sprawiedliwą, współmierną do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia winy oskarżonego. Czyni również zadość społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Zarzut 3 – częściowo zasadny. Zgodzić się bowiem trzeba ze skarżącym, że przy wymierzaniu kary łącznej sąd a quo orzekł ją nadmiernie łagodną, choć nie w takim stopniu jak wnosił o to skarżący. Nie ulega wątpliwości, że sąd meriti wskazał trafnie na okoliczności, które zadecydowały o zastosowaniu Trzeba w tym miejscu wskazać nadto jeszcze na to, że Sąd Okręgowy nie zajął wyraźnego stanowiska co do przepisów, na których się w tej mierze opierał. Należy bowiem zauważyć, że z dniem 24 czerwca 2020 r. (ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz Ponieważ przestępstwa przypisane oskarżonemu M. W. zostały przez niego popełnione przed datą 24.06.2020 r. (na dystansie od sierpnia 2019 r. do maja 2020 r.) zasadne stało się uwzględnienie ustawy obowiązującej poprzednio, gdyż jest ona względniejsza dla oskarżonego, wobec niższego progu umożliwiającego orzeczenie kary łącznej. Dlatego też Sąd Apelacyjny uzupełnił w punkcie VII podstawę prawną wymiaru kary łącznej o przepis art. 4 § 1 k.k. Dokonując zaś ponownej oceny okoliczności, które należało brać pod uwagę przy wymiarze kary łącznej, Sąd Apelacyjny uwzględnił tożsame okoliczności Sąd Apelacyjny jest konsekwentny co do tego, że stosowanie zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie przedstawia się jako obowiązek sądu orzekającego, ani nie stanowi punktu wyjścia przy dokonywaniu oceny wymiaru kary łącznej. Nie działa zatem na zasadzie automatyzmu, a powinno być stosowane tylko wyjątkowo i dotyczyć sytuacji szczególnych, aby kara łączna nie była postrzegana jako forma premiowania popełniania przestępstw (zob. wyrok SA w Gdańsku z dnia 26 sierpnia 2019 r., II AKa 193/19, LEX nr 3039857). Taka sytuacja szczególna w realiach sprawy nie zachodzi. Zarazem trzeba mieć na uwadze to, że popełnienie kilku przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji (por. wyrok SA w Warszawie W realiach sprawy Sąd Apelacyjny dysponował możliwością orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności od roku i 4 miesięcy do 3 lat i 6 miesięcy. |
||
Wniosek |
||
1. zmiana zaskarżonego wyroku poprzez: a) uzupełnienie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w pkt. IV o art. 12 § 1 k.k. w zakresie podstawy prawnej skazania; b) wymierzenie oskarżonemu za czyn IV. kary 2 lat pozbawienia wolności - na podstawie art. 59 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 12 § 1 k.k., po zastosowaniu art. 60 § 1 i § 6 pkt 2 k.k.; c) wymierzenie na podstawie art. 86 § 1 k.k. i art. 91 § 2 k.k. w miejsce jednostkowych kar pozbawienia wolności orzeczonych w wyroku kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności. |
☒ zasadny ☒ niezasadny ☒ częściowo zasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Ad. 1a – zasadny, z przyczyn podanych przy omawianiu zarzutu 1. Ad. 1 b – niezasadny, z przyczyn podanych przy omawianiu zarzutu 2 - wobec niewykazania przez skarżącego rażącej niewspółmierności orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności Ad. 1 c – częściowo zasadny. Przyczyny wskazano przy omawianiu zarzutu 3. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Utrzymano w mocy w pozostałej części zaskarżony wyrok, |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Bezzasadność w pozostałej części zarzutów podnoszonych w wywiedzionej apelacji. Brak przy tym okoliczności, które należałoby brać pod uwagę z urzędu (art. 439 § 1 k.p.k. i art. 440 k.p.k.). |
|
1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
0.1.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
1a) w punkcie IV uzupełniono kwalifikację prawną czynu przypisanego oskarżonemu o przepis art. 12 § 1 k.k., 1b) w punkcie VII podstawę prawną wymiaru kary łącznej uzupełniono |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Ad. 1a). Powody zmiany wyjaśniono przy omawianiu zarzutu 1. Ad. 1b). Przyczyny zmiany wyjaśniono przy omawianiu zarzutu 3. |
1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
3. |
3. Zwolniono oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, a wydatkami tego postępowania obciążono Skarb Państwa: od opłaty za postępowanie odwoławcze - na mocy art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 ze zm.) w zw. z art. 624 |
7. PODPIS |
1.1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Oskarżyciel publiczny – Prokurator Rejonowy w B. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Orzeczenie o karze |
|||||
1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Apelacyjny w Gdańsku
Osoba, która wytworzyła informację: Włodzimierz Brazewicz, Andrzej Rydzewski
Data wytworzenia informacji: