Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 161/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Toruniu z 4 marca 2022r. w sprawie II K 117/20.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

P. S.

1. Skazanie wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z 27 lutego 2020r. w sprawie VIII K 522/17.

2. Umiarkowane postępy w resocjalizacji

3. Karalność skazanego

1. Odpisy wyroku Sądu I i II instancji

2. opinia z Zakładu Karnego w I., OZ T.

3. Karta karna

1. k.219-226

2. k.191-192

3.k.202-203

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

P. S.

Skuteczne zrealizowanie celów wychowawczych kary.

opinia z Zakładu Karnego w I., OZ T.

k.191-192

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1. Skazanie wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z 27 lutego 2020r. w sprawie VIII K 522/17.

2. opinia o skazanym.

3. karta karna

1., 2., 3. Brak podstaw do kwestionowania wiarygodności, wydane przez uprawnione podmioty.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego typu dowodów.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał tego typu dowodów.

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONego ZARZUTu i wniosków

Lp

Zarzut

Rażąca niewspółmierność kary w postaci orzeczonej wyrokiem kary łącznej w wymiarze 11 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy uwzględniwszy wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności okoliczności łagodzące dla Skazanego, należało wobec niego zastosować zasadę pełnej absorpcji i wymierzyć mu karę łączną w wysokości 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest częściowo zasadny. Rację ma bowiem skarżąca, że orzeczona kara łączna pozbawienia wolności razi surowością. Aprobaty Sądu odwoławczego nie zyskał jednak postulat obniżenia jej do 6 lat i 6 miesięcy.

Podkreślenia na wstępie wymaga, że Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowaniu wymiaru kary, również kary łącznej w wyroku łącznym. Rolą zaś Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art.438 pkt.4 kpk), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary (w tym kary łącznej). W przedmiotowej sprawie taka dysproporcja występuje. Sąd Apelacyjny doszedł bowiem do wniosku, że wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności nie zostało poprzedzone właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej intensywność.

W pierwszej kolejności Sąd Apelacyjny odniesie się do argumentacji skarżącej, która nie zyskała jego aprobaty.

I tak chybionym było odwoływanie się do przepisu art.85a kk, skoro nie ma on zastosowania w realiach rozpoznawanej sprawy. Sąd Okręgowy zastosował bowiem (co nie jest kwestionowane przez skarżącą) przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015r. (str.5 uzasadnienia wyroku). Przepis art.85a kk wszedł natomiast w życie 1 lipca 2015r. Wobec powyższego na marginesie jedynie wskazać należy, że pozbawiona racji jest argumentacja wskazująca na czas popełnienia przestępstw w jedynym z wyroków podlegających łączeniu (str.7 apelacji) w kontekście prewencji ogólnej, tj. oddziaływania orzeczonej kary na społeczeństwo. Na wymiar kary łącznej orzeczonej w wyroku łącznym nie ma bowiem wpływu czas wprowadzenia jej do wykonania. Poza tym podkreślenia wymaga specyfika kary łącznej orzeczonej w wyroku łącznym wedle przepisów mających zastosowanie w przedmiotowej sprawie polegająca na tym, że kara łączna może być wprowadzona do wykonania nawet po odbyciu kar jednostkowych. Nie sposób zatem odnosić jednego z celów procesu karnego, tj. nieuchronności kary do orzekania kary łącznej w wyroku łącznym.

Nie ma również racji skarżąca twierdząc, że w realiach przedmiotowej sprawy kara łączna pozbawienia wolności winna zostać wymierzona na zasadzie absorbcji. Trafnie Sąd I instancji wskazał (str.8 uzasadnienia wyroku) na wyjątkowość zastosowania zasady absorbcji przy wymierzaniu kary łącznej). Przeciwko temu w realiach przedmiotowej sprawy przemawiają trafnie wskazane również przez Sąd Okręgowy: znaczny odstęp czasowy pomiędzy czynami podlegającymi łączeniu oraz brak bliskiego związku przedmiotowo – podmiotowego pomiędzy wszystkimi czynami podlegającymi łączeniu (str.7 uzasadnienia wyroku). Nie ma również racji skarżąca kwestionując poczynione przez Sąd I instancji ustalenie, że skazany jest sprawcą zdemoralizowanym. O słuszności tego ustalenia świadczy bowiem liczba wyroków skazujących wydanych wobec P. S. oraz różnorodność kwalifikacji prawnych przestępstw przez niego popełnionych. Nie bez znaczenia przy tym pozostaje, że po popełnieniu przestępstwa z art.270 § 1 kk, za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w sprawie IV K 913/18 P. S. popełnił kolejne: ciąg przestępstw z art.279 § 1 kk w zw. z art.64 § 1 kk, za które został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w sprawie VIII K 522/17. Skutku oczekiwanego przez skarżącą, tj. orzeczenia kary łącznej pozbawienia wolności na zasadzie absorbcji nie może również przynieść akcentowanie treści opinii o skazanym z zakładu karnego.

Rację jednak ma apelująca twierdząc, że nie dość należytą wagę Sąd I instancji przydał okolicznościom związanym ze stosunkiem skazanego do przypisanych mu przestępstw. Sąd odwoławczy miał również na uwadze aktualną opinię o skazanym z jednostki penitencjarnej. Z opinii pozyskanej na etapie postępowania odwoławczego wynika, że skazany nadal bezkonfliktowo funkcjonuje w jednostce penitencjarnej, utrzymuje kontakt z najbliższymi i może liczyć na ich wsparcie. Od wydania opinii, którą dysponował Sąd Okręgowy skazany został 4 razy nagrodzony, pracuje nieodpłatnie na terenie zakładu karnego, aktywnie uczestniczył i ukończył programy readaptacji społecznej. Wprawdzie okoliczności te w powiązaniu z wyżej wskazanymi a dotyczącymi dyrektyw wymierzania kar łącznych nie przemawiają za orzeczeniem kary łącznej pozbawienia wolności na zasadzie absorbcji, to jednak dają podstawę do obniżenia kary łącznej pozbawienia wolności.

W ocenie Sądu Apelacyjnego karą sprawiedliwą, zgodną z przedstawionymi dyrektywami wymierzania kary łącznej oraz przy uwzględnieniu faktu, iż zgodnie z zasadą kumulacji skazany miałby do odbycia karę 13 lat pozbawienia wolności, będzie kara łączna 10 lat pozbawienia wolności.

Na etapie postępowania międzyinstancyjnego uprawomocnił się wydany m.in. w odniesieniu do P. S. wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w sprawie VIII K 522/17.

W pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, że Sąd Apelacyjny podziela w pełni te poglądy orzecznictwa, które wskazują na dopuszczalność orzekania kary łącznej przez Sąd odwoławczy w sytuacji, gdy po wydaniu wyroku przez Sąd I instancji zapadną wobec skazanego kolejne wyroki podlegające łączeniu (tak Sąd Najwyższy w wyrokach: z 3 marca 2021r. w sprawie II KS 1/21, z 27 czerwca 2019r. w sprawie V KK 235/18; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 27 października 2021r. w sprawie II AKa 273/21).

W realiach przedmiotowej sprawy, biorąc pod uwagę zasady łączenia kar na podstawie przepisów mających w niej zastosowanie, nie było podstaw prawnych do objęcia węzłem wyroku łącznego kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie VIII K 522/17 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Pragi Północ w Warszawie. Czyny stanowiące przypisany skazanemu ciąg przestępstw zostały bowiem popełnione po wydaniu wyroku w sprawie II K 965/07 Sądu Rejonowego dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, który stanowi „pierwszy wyrok” w rozumieniu konstrukcji kształtowania wyroków łącznych wskazanej w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z 25 lutego 2005r. w sprawie I KZP 36/04 (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z 15 lipca 2020r. w sprawie III KK 567/19). Istniały natomiast podstawy do objęcia wyrokiem łącznym grzywien orzeczonych wobec skazanego w wyrokach Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie w sprawach: IV K 913/18 oraz VIII K 522/17. Ciąg przestępstw przypisany skazanemu w sprawie VIII K 522/17 został bowiem popełniony w datach: 29.11.2016r. oraz 30.12.2016r., a zatem zanim zapadł wyrok w sprawie IV K 913/18, co miało miejsce 19.03.2020r. Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny połączył grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 20 złotych jedna stawka orzeczoną w sprawie IV K 913/18 oraz grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 100 zł. jedna stawka orzeczoną w sprawie VIII K 522/17 i wymierzył karę łączną 120 stawek dziennych grzywny po 50 złotych jedna stawka. Przy orzekaniu kary łącznej grzywny Sąd Apelacyjny miał na uwadze sądowe dyrektywy jej wymiaru, tj. łączność podmiotowo – przedmiotową, odległość czasową między popełnieniem czynów, za które orzeczono kary jednostkowe oraz zastosowaną przy łączeniu kar jednostkowych pozbawienia wolności przez Sąd Okręgowy zasadę asperacji. O ile bowiem łączność czasowa przestępstw, za które orzeczono kary jednostkowe była bliska (wszystkie czyny zostały popełnione w 2016r.), o tyle ich związek przedmiotowo – podmiotowy nie jest już taki ścisły; przestępstwa bowiem godzą w różne dobra prawne i różnych pokrzywdzonych. W tym zakresie Sąd Apelacyjny w pełni podziela pogląd Sądu Najwyższego zaprezentowany w postanowieniu z 10 lutego 2020r. w sprawie III KK 5/21: „Bliskość czasowa popełnionych czynów jest tylko jednym z wielu kryteriów przedmiotowych pozwalających na wykazanie związku zbiegających się realnie przestępstw i jest największa, gdy czyny przestępcze popełniane są równocześnie lub bezpośrednio po sobie. Niezależnie od tego bierze się przecież także pod uwagę takie czynniki, jak liczba osób pokrzywdzonych, rodzaj naruszonego dobra prawnego, sposób działania sprawcy.” Podobnie również Sąd Najwyższy w wyroku z 2 lutego 2021r. w sprawie IV KK 426/20.

Wniosek

Zmiana wyroku w zaskarżonej części i wymierzenie skazanemu kary łącznej w wymiarze 6 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Częściowa trafność zarzutu apelacyjnego.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Uprawomocnienie się wyroku w sprawie VIII K 522/17 Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z 27.02.2020r.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Zostały przedstawione w rubryce 3.

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok łączny poza częścią zmienioną.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Częściowa zasadność zarzutu apelacyjnego.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1 1. Wymiar orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

2. Wyeliminowanie z podstawy prawnej wymiaru kary łącznej art.85 § 1 kk.

3. Wyeliminowanie z pkt. II zaskarżonego wyroku karę orzeczoną w sprawie IV K 913/18.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad. 1. Częściowa trafność zarzutu apelacyjnego.

Ad. 2. Sąd Apelacyjny w pełni podziela te poglądy orzecznictwa, zgodnie z którymi jeżeli łączeniu podlega kara orzeczona za ciąg przestępstw podstawą wymierzonej kary łącznej stanowi przepis art.91 § 2 kk, nie zaś art.85 § 1 kk (tak też: Sąd Najwyższy w wyroku z 16 września 2003r. w sprawie WA 40/03; wyrok Sądu Apelacyjnego w gdańsku z 9 stycznia 2020r. w sprawie II AKa 398/19; wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach: z 6 czerwca 2018r. w sprawie II AKa 162/18, z 6 kwietnia 2018r. w sprawie II AKa 90/18; wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 16 marca 2016r. w sprawie II KAa 54/16).

Ad.3. Objęcie wyrokiem łącznym kary jednostkowej grzywny orzeczonej w sprawie IV K 913/18.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

V.

Na mocy art.86 § 1 kk i art.91 § 2 kk orzeczone w wyroku w sprawie IV K 913/18 oraz w wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi – Północ w Warszawie z 27 lutego 2020r. w sprawie VIII K 522/17 połączył i wymierzył karę łączną 120 stawek dziennych grzywny po 50 złotych jedna stawka.

Na mocy art.576 § 1 kpk w pozostałej części wyroki w sprawach: IV K 913/18 i VIII K 522/17 pozostawił do odrębnego wykonania.

Na mocy przepisów § 2, § 4 ust.1 i 3, § 17 ust.2 pkt.5, § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej skazanemu w postępowaniu odwoławczym.

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

VI.

O wydatkach za postępowanie odwoławcze Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art.626 § 1 kpk w zw. z art.624 § 1 kpk w zw. z art.634 kpk zwalniając skazanego od obowiązku ich ponoszenia i obciążając nimi Skarb Państwa. Uznał bowiem, iż z uwagi na jego aktualną sytuację finansową i perspektywę wykonania orzeczonych kar, poniesienie ich byłoby dla niego nadmierną uciążliwością.

1PODPISY

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara łączna

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana