Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 279/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w E. z 15 czerwca 2023r. w sprawie II K 5/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

D. L.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Skazany

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

D. L.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp

Zarzuty

obraza prawa materialnego polegająca na zastosowaniu przy wydawaniu wyroku łącznego przepisów wprowadzonych nowelizacją z dnia 20 lutego 2015 roku, podczas gdy korzystniejsze dla skazanego D. L. byłoby zastosowanie przepisów dotyczących wyroku łącznego obowiązujących w okresie, w którym D. L. dopuścił się popełnienia czynów, stanowiących podstawę do wydania niżej wskazanych wyroków jednostkowych, czyli sprzed w/w nowelizacji przy zastosowaniu art.4 par.1 k.k.

w przypadku nieuwzględnienia przez Sąd II instancji wyżej wskazanego zarzutu

rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec skazanego D. L. kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności z uwagi na jej silnie represyjny charakter, sprzeczny z ustawowymi dyrektywami wymiaru kary oraz brak rzeczywistego uwzględnienia wszystkich okoliczności łagodzących i osobistych skazanego jak i przecenieniu okoliczności dla niego niekorzystnych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1. Zarzut nie jest trafny. Sąd odwoławczy nie podziela bowiem poglądu skarżącego, że przepisy obowiązujące do 1 lipca 2015r. byłyby względniejsze dla skazanego. Gdyby bowiem doszło do połączenia wyroków orzeczonych wobec skazanego w sposób proponowany przez skarżącego, granice wyroku łącznego kształtowałyby się między 8, a (biorąc pod uwagę treść art.86 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015r.) 15 lat pozbawienia wolności. Nadto skazany miałby jeszcze do odbycia niepodlegającą łączeniu karę orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Elblągu z 9 marca 2021r. w sprawie VIII K 464/17. Brak jest również podstaw do uznania, że w realiach rozpoznawanej sprawy zasadnym byłoby orzeczenie kary łącznej na zasadzie absorbcji. Szerzej do tej kwestii Sąd odwoławczy odniesie się w dalszej części niniejszego uzasadnienia. W tym miejscu wskazać jedynie należy, że za zastosowaniem zasady absorbcji nie przemawiają: ani więź czasowa (czyny w wyrokach jednostkowych, o których połączenie wnioskuje skarżący zostały popełnione w okresie 6 lat), ani przedmiotowa (obejmują różnorodzajowe przestępstwa), ani miejscowa (zostały popełnione w E., K. gm. (...), K. (1)oraz na terenie Niemiec) oraz na szkodę różnych pokrzywdzonych. Nie bez znaczenia pozostaje również, że łączeniu podlegałoby aż 7 wyroków, co stanowiłoby kolejną przesłankę przemawiającą przeciwko orzeczeniu kary łącznej na zasadzie zbliżonej do absorbcji. Brak jest również podstaw do podzielenia poglądu apelującego, że w tym wypadku kara łączna winna zostać obniżona o 3 lata. Jeżeli bowiem inne są granice orzeczenia kary łącznej, nie sposób uznać aby o taki sam wymiar winna być obniżona kara łączna orzeczona w oparciu o kary jednostkowe w innych wymiarach.

Ad. 2. Zarzut nie jest zasadny. Okoliczności bowiem jakie wziął pod uwagę Sąd Okręgowy kształtując wymiar kary łącznej oraz zasada jej wymiaru (asperacja) zyskały pełną aprobatę Sądu II instancji.

Nie ma racji skarżący twierdząc, że w realiach przedmiotowej sprawy zasadnym byłoby wymierzenie kary łącznej pozbawienia wolności na zasadzie absorbcji. Jest to bowiem instytucja, która winna być stosowana wyjątkowo, gdy zarówno ilość jak i waga okoliczności za nią przemawiających przeważają zdecydowanie nad tymi, które zastosowaniu tej zasady sprzeciwiają się. Skarżący w wywiedzionej apelacji wskazał na pozytywne aspekty zachowania skazanego, w szczególności jego pracę charytatywną, całkowicie natomiast pomijając okoliczności świadczące zdecydowanie o braku podstaw do wymierzenia kary łącznej w oparciu o zasadę absorbcji, które trafnie dostrzegł Sąd Okręgowy i przydał im należytą wagę (str.8-9 uzasadnienia wyroku). Wobec braku odniesienia się przez skarżącego do argumentacji Sądu Okręgowego, wystarczającym będzie odwołanie się do niej i stwierdzenie, że Sąd odwoławczy w pełni ją akceptuje. Podkreślenia jedynie w tym miejscu wymaga, że nie ma racji skarżący zarzucając Sądowi Okręgowemu nadanie nadmiernego znaczenia faktowi popełnienia przez skazanego czynów na przestrzeni kilkunastu lat. Nie sposób pominąć faktu, że wobec D. L. orzeczono 11 wyroków skazujących za czyny popełnione na przestrzeni 17 lat, przy czym 3 z nich obejmowało więcej niż jeden czyn zabroniony. Słusznie zatem Sąd Okręgowy zwrócił na to uwagę uznając, że świadczy to o tym, że skazany nie jest sprawcą incydentalnym, a osobą nader często naruszającą porządek prawny. Nie bez znaczenia pozostaje, że zachowanie D. L. w zakładzie karnym jest przeciętne. Skazany wprawdzie prezentuje regulaminową postawę wobec przedłożonych, zgodnie i bezkonfliktowo funkcjonuje w gronie współosadzonych, został nagrodzony regulaminowo ale jednocześnie odbywa karę w systemie zwykłym, był karany dyscyplinarnie, przynależy do podkultury przestępczej tzw. grypsujących i jest bezkrytyczny do popełnionych przestępstw. Wynika to z opinii o skazanym, której skarżący nie kwestionuje.

Oceniając zasadność zarzutów apelacyjnych, Sąd odwoławczy miał na względzie sformułowane w orzecznictwie oraz w piśmiennictwie szczegółowe dyrektywy odwołujące się przede wszystkim do kryteriów charakteryzujących przedmiotowo-podmiotowe związki między przestępstwami, za które kary podlegają łączeniu. Sąd wymierzając karę łączną powinien bowiem rozważyć przede wszystkim, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 2 lutego 2021r. w sprawie IV KK 426/20, z 15 maja 1990r. w sprawie IV KR 80/90). Im bowiem bliższy związek między czynami, tym bardziej wymiar kary łącznej powinien zbliżać się do zasady absorpcji, im zaś związek ten odleglejszy, tym bardziej wymiar kary łącznej powinien zmierzać w kierunku zasady kumulacji. Ustalając związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się czynów należy mieć na względzie przede wszystkim następujące okoliczności:

- liczbę popełnionych przestępstw - im większa, tym surowsza powinna być wymierzona za nie kara łączna (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 20 maja 2008r. w sprawie II AKa 129/08; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 października 2007r. w sprawie II AKa 183/07);

- jednorodzajowość albo podobieństwo rodzajowe zbiegających się przestępstw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01),

- czas popełnienia każdego z przestępstw, zwłaszcza ich bliskość (zwartość) czasową (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 listopada 1998r. w sprawie II AKa 260/98; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92),

- bliski związek miejscowy przestępstw (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 marca 2001r. w sprawie II AKa 59/01),

- powiązanie przestępstw wspólnym zamiarem lub ciągiem działań sprawcy (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 5 listopada 1998r. w sprawie II AKa 260/98),

- motywację sprawcy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 2 lipca 1992r. w sprawie II AKr 117/92),

- rodzaj naruszonego dobra prawnego, zwłaszcza godzenie w zbliżone lub tożsame dobra prawne (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 stycznia 2005r. w sprawie II AKa 274/04; wyrok Sądu Najwyższego z 23 czerwca 1987r. w sprawie IV KR 55/86),

- liczbę i zbieżność osób pokrzywdzonych, zwłaszcza pokrzywdzenie kilkoma przestępstwami tej samej osoby (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 10 lutego 2021r. w sprawie III KK 5/21; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z 19 stycznia 2005r. w sprawie II AKa 274/04).

- przebieg procesu resocjalizacji (zob. wyrok Sądu Najwyższego z 12 lipca 2022r. w sprawie I KK 234/22; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 20 września 2018r. w sprawie II AKa 118/18; wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 24 listopada 2016r. w sprawie II AKa 167/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 11 września 2014r. w sprawie II AKa 301/14; postanowienie Sądu Najwyższego z 27 lutego 2014r. w sprawie V KK 12/14).

Zważywszy z jednej strony na odległość czasową czynów, za które kary zostały objęte węzłem kary łącznej (blisko 13 lat – od 30 maja 2003r. do 19 stycznia 2016r.), ich różnorodność (wyrok łączny obejmuje skazania za przestępstwa z art.252 kk i art.56 ust.3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, oba w warunkach art.64 § 1 kk), odległy związek miejscowy (jedno z przestępstw popełnione zostało w E., drugie w K. (1)), z drugiej zaś na liczbę popełnionych przestępstw (dwa), w ocenie Sądu Apelacyjnego wymierzenie kary łącznej 10 lat pozbawienia wolności, w oparciu o zasadę asperacji zasługuje na pełną aprobatę. Również wzgląd na prewencję indywidualną i generalną, o których mowa w art.85a kk, choć nie są to jedyne czynniki wpływające na wymiar kary łącznej (tak: wyrok Sądu Najwyższego z 2 lutego 2021r. w sprawie IV KK 426/20), przemawia za trafnością orzeczonej kary łącznej. Co do pierwszej z nich, wysoki stopień demoralizacji skazanego nie pozwala na orzeczenie jej w niższym wymiarze. Sprzeciwia się temu również wzgląd na społeczne oddziaływanie kary. Kara łączna nie może bowiem stanowić instytucji premiującej sprawców, którzy wielokrotnie dopuszczali się przestępstw, gdyż stałoby to w oczywistej sprzeczności z funkcją prewencyjną kary zarówno w jej wymiarze indywidualnym, jak i ogólnym.

Reasumując, w ocenie Sądu Apelacyjnego, orzeczona kara łączna 10 lat pozbawienia wolności w pełni spełnia sądowe dyrektywy jej wymiaru i brak jest podstaw do jej obniżania.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w zakresie punktu I przez zastosowanie zasady absorbcji i wymierzenie kary 8 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności oraz o utrzymanie wyroku w pozostałym zakresie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów apelacyjnych.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów apelacyjnych, brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na mocy przepisu art.626 § 1 kpk, art.6 zd.2 ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawcach karnych § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 18 czerwca 2003r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym Sąd Apelacyjny obciążył skazanego wydatkami postępowania odwoławczego. Uznał bowiem, że brak jest podstaw do zwolnienia go od obowiązku ich ponoszenia.

PODPISy

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Kara łączna

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana