Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lipca 2016 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Jerzy Andrzejewski (spr.)
Sędziowie:	SA Michał Bober SA Barbara Mazur
Protokolant:	stażysta Katarzyna Kręska

po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2016 r. w Gdańsku

sprawy K. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o ubezpieczenie społeczne oraz podstawy wymiaru składek

na skutek apelacji K. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku VII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 16 grudnia 2015 r., sygn. akt VII U 855/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 i stwierdza, iż K. S. z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu w okresie stycznia, marca i kwietnia 2003 roku;

II.  oddala apelację w pozostałym zakresie.

SSA Barbara Mazur SSA Jerzy Andrzejewski SSA Michał Bober

Sygn. akt III AUa 877/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 1 sierpnia 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. stwierdził, iż K. S. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu
w okresach od 1 do 31 stycznia, 1 marca do dnia 29 maja i w dniu 29 sierpnia 2003 roku; od
1 września 2003 roku do 21 kwietnia 2004 roku oraz od 1 kwietnia do 12 czerwca 2005 roku;
w dniu 2 maja i od 1 stycznia 2008 roku do 31 marca 2011 roku. Kolejną decyzją z tego samego dnia ZUS określił podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe
i zdrowotne w poszczególnych okresach. ZUS wskazał, iż K. S. prowadził działalność gospodarczą w okresach od 6 stycznia do 29 maja i w dniu 29 sierpnia 2003 roku oraz od
1 września 2003 roku do 31 marca 2011 roku. W okresach od dnia 1 do dnia 28 lutego 2003 roku, od 22 października 2004 roku do 31 marca 2005 roku, od 13 czerwca 2005 roku do 1 maja 2006 roku, od 3 maja 2006 roku do 31 grudnia 2007 roku był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jako pracownik z zagwarantowaną podstawą wymiaru składek większą niż minimalne wynagrodzenie, co jednak nie wykluczało obowiązku opłacania składki zdrowotnej. Ponadto
w związku z tym, że w dniu 2 maja 2006 roku przebywał na urlopie bezpłatnym z tytułu stosunku pracy, to winien podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Odwołania od powyższych decyzji złożył K. S. domagając się ustalenia, iż
w okresach wskazanych w zaskarżonych decyzjach nie podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i zdrowotnemu z tytułu działalności gospodarczej.

Pozwany organ ubezpieczeniowy wniósł o oddalenie odwołań, powołując się na argumentację wskazaną w zaskarżonych decyzjach.

Sprawy z powyższych odwołań zostały połączone do wspólnego rozpoznania.

Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku wyrokiem z dnia
9 czerwca 2014 roku oddalił odwołania. Na skutek wywiedzionej przez odwołującego apelacji wyrokiem z dnia 27 lutego 2015 roku wydanym w sprawie III AUa 1602/14 Sąd Apelacyjny
w Gdańsku uchylił wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 9 czerwca 2014 roku i przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny zalecił ponowne przeprowadzenie postępowania dowodowego w celu poczynienia ustaleń odnośnie faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej przez K. S., jak również wyjaśnienia rozbieżności między okresami z decyzji dotyczącej objęcia ubezpieczeniami,
a okresami z decyzji wymiarowej.

Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w G. wyrokiem z dnia 16 grudnia 2015 roku zmienił zaskarżone decyzje i stwierdził, że K. S. nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w dniach 29 sierpnia 2003 roku i 2 maja 2006 roku oraz nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu w miesiącach sierpień 2003 roku, listopad – grudzień 2004 roku, styczeń – marzec i listopad - grudzień 2005 roku, styczeń – maj 2006 roku oraz czerwiec – grudzień 2007 roku (pkt 1), oddalił odwołania w pozostałym zakresie (pkt 2) oraz odstąpił obciążenia odwołującego kosztami zastępstwa procesowego należnymi stronie pozwanej (pkt 3). Swoje rozstrzygnięcie Sąd ten oparł na następujących ustaleniach faktycznych i prawnych.

K. S. w okresie od 6 stycznia do 29 sierpnia 2003 roku figurował w ewidencji działalności gospodarczej pod nr (...) W Urzędzie Skarbowym w T. zgłosił prowadzenie działalności w okresie od 26 lutego do 29 sierpnia 2003 roku pod nazwą FIRMA HANDLOWO-USŁUGOWA (...), w okresie od 30 maja do 28 sierpnia 2003 roku ubezpieczony zgłosił w Urzędzie Skarbowym zawieszenie działalności. W dniu 29 sierpnia 2003 roku ubezpieczony zarejestrował jednoosobową działalność gospodarczą od dnia 1 września 2003 roku pod firmą (...). Działalność została wyrejestrowana z dniem 1 kwietnia 2011 roku. Działalność ta została założona w celu podjęcia współpracy z kontrahentami, na zasadzie samozatrudnienia, w charakterze przedstawiciela handlowego. W dniu 1 września 2003 roku K. S. zawarł umowę agencyjną z firmą (...). o.o., którą zobowiązał się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia
w zawieraniu umów o przekazywanie wyposażenia dla punktów sprzedaży, w szczególności stelaży, w imieniu i na rzecz firmy (...) sp. z o.o. oraz świadczeniu innych usług związanych z dystrybucją i reklamą gum do żucia. Umowa ta została zawarta na okres jednego roku - wskazany w § 11 pkt 1 tej umowy okres obowiązywania od 1 września 2003 roku do
1 września 2003 roku stanowił oczywistą omyłkę. Umowa ta była realizowana przez K. S. do dnia 2 sierpnia 2004 roku, kiedy to płatnik składek zwrócił w/w firmie telefon i palmtop,
z których korzystał na zasadzie podnajmu w celu realizacji umowy agencyjnej, a w dniu 1 września 2004 roku zwrócił również będący w jego użytkowaniu samochód. W dniu 23 września 2004 roku K. S. zawarł z firmą (...) Sp. z o.o. umowę franczyzową na czas nieokreślony dot. sprzedaży słodyczy w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. K. S. realizował w/w umowę do dnia 28 października 2004 roku.

W okresie objętym zaskarżonymi decyzjami w systemie (...) widniały następujące tytuły do ubezpieczeń społecznych: od 19 lipca 2002 roku do 5 kwietnia 2003 roku z tytułu umowy
o pracę u płatnika Wytwórnia (...), od 6 do 12 stycznia 2003 roku z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od 24 lutego do 29 maja 2003 roku – z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od 5 do 31 maja 2003 roku z tytułu umowy zlecenia u płatnika (...) S.A., od 1 września 2003 roku do 21 października 2004 roku z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, od 22 października 2004 roku do 7 marca 2005 roku z tytułu umowy o pracę u płatnika Przedsiębiorstwa (...) S.A., od 7 do 31 marca 2005 roku – z tytułu umowy o pracę u płatnika (...) sp. z o.o., od 13 czerwca 2005 roku do 24 kwietnia 2006 roku – z tytułu umowy o pracę u płatnika (...) S.A., od 4 lipca do 31 października 2005 roku
z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od 18 kwietnia do 23 listopada 2006 roku z tytułu umowy o pracę u płatnikaB. S.
z o.o., od 5 czerwca 2006 roku do 4 września 2007 roku – z tytułu umowy o pracę u płatnika (...) sp. z o.o., od 11 czerwca 2007 roku do 31 stycznia 2008 roku z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od
1 września do 31 grudnia 2007 roku z tytułu umowy o pracę u płatnika PHU (...), od 1 września 2007 roku do 30 grudnia 2010 roku z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od 1 stycznia do 31 marca 2011 roku z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (wyłącznie ubezpieczenie zdrowotne), od
5 listopada 2012 roku do nadal z tytułu umowy o pracę u płatnika składek (...) sp. z o.o. W/w okresach w zakresie działalności gospodarczej K. S. samodzielnie dokonywał zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych .

Składki na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowane na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS z tytułu umów o pracę w 2003 roku wynosiły za styczeń 44.81 zł – płatnik składek Wytwórnia (...), za kwiecień 57,61 zł – płatnik składek Wytwórnia (...), za maj 33,10 - płatnik składek Wytwórnia (...), za maj 28.64 zł – płatnik składek (...), za czerwiec – 14,26 zł – płatnik składek (...) za sierpień – 195,52 – płatnik składek (...) S.A. Za okres od października do grudnia 2003 roku skarżący opłacał składki z tytułu działalności gospodarczej pod firmą (...). Z tytułu prowadzonej działalności płatnik w Urzędzie Skarbowym wykazał za rok 2003 dochód w wysokości 8.149,99 zł, za rok 2004 – dochód 1.905,20 zł, za rok 2005 – stratę 1.043,48 zł, za rok 2006 – brak dochodu. Płatnik dokonał w ZUS wyrejestrowania się z ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, chorobowego, wypadkowego i zdrowotnego od 22 października 2004 roku, z ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 1 listopada 2005 roku oraz ponownie dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego od dnia 4 lipca 2005 roku. W okresach wykonywania umowy o pracę po dniu 22 października 2004 roku, kiedy to ubezpieczony podjął zatrudnienie na podstawie umowy o pracę
w Przedsiębiorstwie (...) S.A., K. S. nie wykonywał żadnych czynności związanych z działalnością gospodarczą. Dokonanie ponownego zgłoszenia do ubezpieczenia od dnia 4 lipca 2005 roku płatnik motywował koniecznością wystawienia faktury VAT Spółce (...) w celu umożliwienia wypłaty zaległej prowizji.

W okresie od 18 kwietnia do 15 lipca 2006 roku oraz od dnia 17 lipca do 23 listopada 2006 roku K. S. był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w (...) sp. z o.o.
W dniu 2 maja 2006 roku korzystał z urlopu bezpłatnego. W latach 2006-2007 K. S.
w okresach zatrudnienia na podstawie umów o pracę nie wykonywał żadnych czynności związanych z działalnością gospodarczą. Do Urzędu Skarbowego składał za ten okres deklaracje zerowe. Od stycznia 2008 roku K. S. kontynuował prowadzenie działalności gospodarczej.

Stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ubezpieczeniowych oraz w aktach sprawy, a także zeznań K. S. i świadka A. S.. Sąd ten podkreślił, iż ZUS w decyzji ustalającej podleganie ubezpieczeniom społecznym uwzględnił wszystkie okresy, w których odwołujący nie podlegał ubezpieczeniom z tytułu umowy
o pracę, a jednocześnie nie wyrejestrował działalności gospodarczej. Z kolei w decyzji wymiarowej

Uwzględnił także te okresy, w których odwołujący będąc zatrudnionym na umowę o pracę nie wyrejestrował działalności gospodarczej z w związku z tym powinien płacić składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Sąd Okręgowy uznał, iż odwołujący nie wykazał aby nie prowadził działalności gospodarczej w styczniu, marcu, kwietniu i maju 2003 roku. W tym czasie z tytułu umowy o pracę na jego indywidualnym zaewidencjonowano kwoty rzędu od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych, co oznacza, że z tytułu umowy o pracę nie wykazał, iżby osiągał wynagrodzenie w wysokości zwalniającej go z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenia społeczne w związku z równoległe prowadzoną działalnością gospodarczą. Odwołujący nie kwestionował wysokość podstawy wymiaru składek za ten okres, dlatego też zaskarżone decyzje, w ocenie Sądu I instancji, były
w tym zakresie prawidłowe. Z deklaracji podatkowych za lata 2003-2004 wynika, że w tym okresie odwołujący się osiągał dochody z tej działalności. Okresów tych odwołujący de facto nie kwestionował, a za 2003 rok złożył tylko zarzut przedawnienia składek, który nie mógł być
w przedmiotowym postępowaniu uwzględniony, nie jest to bowiem sprawa o zadłużenie z tytułu składek, lecz sprawa o podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne związana
z decyzją ustalającą okresy podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Odwołujący za 2005 rok, mając zarejestrowaną działalność gospodarczą, wystawił fakturę VAT, dla podmiotu z którym uprzednio współpracował, czego konsekwencją była konieczność rozliczenia się z fiskusem i złożenia deklaracji podatkowej za 2005 rok, zatem w spornym okresie 1 kwietnia 2005 do 12 czerwca 2005 roku nie posiadając innego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, nie pozostając w tym okresie w stosunku pracy, nie wykazał on skutecznie, iż nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w związku
z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wyznacznikiem prowadzenia działalności gospodarczej nie jest jedynie jej dochodowość. Wnioskodawca za 2005 rok wykazał stratę w wysokości 1.043,48 zł. Nie polegają zatem na prawdzie jego twierdzenia o składaniu tylko deklaracji zerowych na potwierdzenie braku zamiaru i realizacji tejże działalności. Skoro ubezpieczony podejmował czynności związane z zarejestrowaną działalnością gospodarczą, co obrazują deklaracje podatkowe za lata 2003-2005, w tych okresach decyzje pozwanego tak co do okresów podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz co do podstawy wymiaru składek nie zostały skutecznie zakwestionowane przez odwołującego i uznać je należy za prawidłowe. Wyłączeniu podlega natomiast okres 29 sierpnia 2003 roku, ponieważ data ta odpowiada tylko rejestracji działalności,
a rozpoczęcie jej prowadzenia odwołujący się zgłosił od 1 września 2003 roku oraz okres 2 maja 2006 roku, kiedy to K. S. będąc zatrudnionym na umowę o pracę korzystał
z jednodniowego urlopu bezpłatnego, co w ocenie Sądu, nie przesądza automatycznie, iż w tym okresie prowadził działalność gospodarczą rodzącą tytuł do podlegania ubezpieczeniom społecznym.

Odwołujący twierdził, iż dokonał rejestracji działalności gospodarczej od 1 września 2003 roku, bo tego wymagało samozatrudnienie do współpracy z firmą (...). I w tym okresie działalność realizował, czego nie kwestionuje – taki stan rzeczy trwał do 21 października 2004 roku, bo od 22 października 2004 roku podjął zatrudnienie na umowę o pracę i zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej. Nie wyrejestrował jej, bo uważał, że zgłoszenie w ZUS jest wystarczające. Faktycznie jak twierdzi, w okresach zatrudnienia na umowę o pracę, nie prowadził działalności gospodarczej, o czym świadczy zerowa deklaracja za 2006 rok przedstawiona przez ubezpieczonego. W latach 2006-2007, kiedy to skarżący był zatrudniony na umowach o pracę, nie przejawił woli i nie podejmował żadnych czynności związanych z zarejestrowaną działalnością gospodarczą, potwierdzeniem czego jest informacja z Urzędu Skarbowego o braku dochodu
z tytułu działalności gospodarczej w 2006 roku. Powyższe uzasadnia uznanie decyzji wymiarowej w tej części za nieprawidłową. Odwołujący nie kwestionował okresu wykonywania działalności po styczniu 2008 roku, jednakże decyzje zaskarżył w całości, dla te też koniecznym było uznanie ich za prawidłowe za ten okres.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 5, art. 12 ust. 1, art. 9 ust. 1 i ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w punkcie 1 wyroku częściowo zmienił zaskarżone decyzje, uznając, iż K. S. nie podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach; 29 sierpnia 2003 roku, 2 maja 2006 roku oraz nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresach: sierpień 2003 roku, listopad – grudzień 2004 roku, styczeń – marzec i listopad - grudzień 2005 roku, styczeń – maj 2006 roku oraz czerwiec – grudzień 2007 roku. Uznając odwołania za nieuzasadnione w pozostałym zakresie, Sąd ten w pkt 2 wyroku, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z wyżej przywołanymi przepisami, oddalił odwołania. W punkcie 3 wyroku Sąd odstąpił od obciążania odwołującego kosztami zastępstwa procesowego, na podstawie art. 102 k.p.c., mając na uwadze, że częściowo jego odwołania okazały się zasadne, jak również mając na uwadze przedmiot i charakter sprawy.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł K. S. zaskarżając go w części
i domagając się uznania, iż nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w okresach: styczeń, marzec, kwiecień i maj 2003 roku oraz kwiecień i maj 2005 roku.

W uzasadnieniu apelacji skarżący wskazał, iż w miesiącach styczeń, luty, marzec
i częściowo kwiecień 2003 roku był zatrudniony na pełen etat na podstawie umowy o pracę.
W związku z tym zasadne mogłoby być podleganie wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu. Skarżący podkreślił, iż przedstawił Sądowi dowód w postaci świadectwa pracy, które potwierdzało, że w okresie tym był zatrudniony na pełen etat, nie korzystał z bezpłatnego urlop, a zatem musiał osiągać wynagrodzenie w wysokości zwalniającej go z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne. Minimalne wynagrodzenie od 1 stycznia 2003 roku wynosiło 800 zł. Tymczasem odwołujący otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 900 zł plus 200 zł ryczałtu za nadgodziny. Mimo, że przed dniem 20 września 2008 instytucja zawieszenia działalności gospodarczej w ówczesnym systemie prawnym nie funkcjonowała to należy domniemywać, że wnioskodawca nie przejawiał wówczas woli i nie podejmował żadnych działań związanych
z zarejestrowaną działalnością gospodarczą. Działalność ta faktycznie wykonywana była dopiero od 1 września 2003 roku i fakt ten został zgłoszony w Urzędzie Miejskim, Urzędzie Skarbowym
i ZUS.

Skarżący wskazał, iż Sąd I instancji prawidłowo uznał, że odwołujący nie podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu po wyrejestrowaniu się z ubezpieczeń: emerytalnego, rentowego, chorobowego, wypadkowego i zdrowotnego od dnia 22 października 2004 roku. Nie jest natomiast zrozumiałe dlaczego w ocenie Sądu podlegał on ubezpieczeniom w kwietniu i maju 2005 roku. Sąd uznał, że nie posiadając innego tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym, nie pozostając
w tym okresie w stosunku pracy, odwołujący wznowił działalność gospodarczą. Tymczasem
w ocenie apelującego przerwa w zatrudnieniu nie może tego dowodzić. Sąd powołuje się na deklarację podatkową za 2005 roku, w której wykazano stratę w wysokości 1.043,48 zł. Deklaracja ta nie może być dowodem czy nawet poszlaką, że odwołujący prowadził działalność gospodarczą w kwietniu i maju 2005 roku. Deklaracja ta potwierdza tylko prowadzenie działalność w lipcu, sierpniu, wrześniu i październiku 2005 roku co zostało zgłoszone do ZUS.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja wnioskodawcy zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Na wstępie zaznaczyć trzeba, iż na etapie postępowania apelacyjnego odwołujący ograniczył przedmiot sporu albowiem wskazał, iż oprócz okresów wskazanych w pkt I wyroku Sądu I instancji, nie prowadził działalności gospodarczej także w miesiącach styczniu, marcu, kwietniu i maju 2003 roku oraz kwietniu i maju 2005 roku.

Przypomnieć trzeba, że art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej, definiuje działalność gospodarczą jako zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Rozpoczęcie działalności polega na podjęciu w celu zarobkowym działań określonych we wpisie do ewidencji działalności gospodarczej. Z rozpoczęciem działalności gospodarczej ściśle łączy się również obowiązek wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Wpis ma charakter deklaratoryjny i nie kreuje bytu prawnego przedsiębiorcy. Zgłoszenie i wpis do ewidencji działalności gospodarczej stanowi tylko podstawę rozpoczęcia działalności gospodarczej
w rozumieniu jej legalizacji. Określenie przez samego przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności gospodarczej wpisywanej do ewidencji powoduje powstanie domniemania faktycznego, że z tą datą działalność gospodarcza została podjęta i jest prowadzona aż do czasu jej wykreślenia z ewidencji. Domniemanie faktyczne ma znaczenie dowodowe i może być obalone, co oznacza, iż prowadzenie działalności gospodarczej wynikającej z wpisu do ewidencji może być podważone, lecz czynność ta musi być powiązana z wynikami postępowania dowodowego. W takiej sytuacji ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która wywodzi z niego skutki prawne.

Mając powyższe na uwadze należy wskazać, iż skoro mimo istnienia wpisu w rejestrze przedsiębiorców wnioskodawca twierdził, że w rzeczywistości nie prowadził w niektórych okresach działalności gospodarczej, to na nim spoczywał ciężar wykazania tej okoliczności.
Zatem to nie organ ubezpieczeń społecznych winien udowodnić, że taka działalność była faktycznie prowadzona.

W ocenie Sądu Apelacyjnego odwołujący ciężarowi temu nie sprostał. Nie wykazał on aby w kwestionowanych w apelacji okresach nie prowadził działalności gospodarczej o jakiej mowa w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, tj. by nie podejmował żadnych czynności związanych z profilem prowadzonej działalności czy poszukiwaniem klientów. Wnioskodawca działalność zarejestrował 6 stycznia 2003 roku i dopiero od 30 maja 2003 roku zgłosił jej zawieszenie w Urzędzie Skarbowym. Zaznaczyć należy, że choć zawieszenie to nie było skuteczne z uwagi na brak przepisów umożliwiających podjęcie takiego działania, to jednak nie pozwala uznać, że do 29 maja 2003 roku wnioskodawca nie prowadził działalności gospodarczej, albowiem byłoby to sprzeczne z jego własnym oświadczeniem. Prowadzenia działalności gospodarczej nie wyklucza wykonywanie w tym samym czasie pracy na podstawie stosunku pracy w pełnym wymiarze czasu pracy. Profil działalności gospodarczej odwołującego, nie związany z żadną produkcją i polegający właściwie na swobodnym świadczeniu usług, nie kolidował z jednoczesnym zatrudnieniem na podstawie umowy o pracę. Trudno więc uznać, że wnioskodawca w tym czasie nie prowadził działalności gospodarczej. Nie mniej jednak jak wynika z przedłożonej przez wnioskodawcę umowy o prace z dnia 11 października 2002 roku, był on zatrudniony w Browary (...) S.A. w T. od dnia 11 października 2002 roku do 30 kwietnia 2003 roku za wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 900,00 zł plus 200,00 zł wynagrodzenia ryczałtowego za pracę w godzinach nadliczbowym. Tymczasem zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 10 października 2002 roku o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U.
z 2002 roku nr 200 poz. 1679) od dnia 1 stycznia 2003 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wynosiło 800 zł. Uzyskiwane przez wnioskodawcę wynagrodzenie za pracę w spornych miesiącach styczniu, marcu i kwietniu 2003 roku było zatem wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę z tego okresu. Zatem stosownie do art. 9 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wnioskodawca nie podlegał z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej ubezpieczeniom emerytalnego, rentowym i wypadkowemu. Nie wyłączało to jednak obowiązku podlegania ubezpieczeniom zdrowotnym i w związku z tym opłacaniu składek na to ubezpieczenie. W tym też zakresie apelacja wnioskodawcy jest uzasadniona i skutkuje zmianą zaskarżonego wyroku w pkt 2, o czym orzeczono stosownie do art. 386 § 1 k.p.c.

Wnioskodawca nie wykazał by prowadził działalności gospodarczej, a jednocześnie posiadał inny tytułu do ubezpieczenia w miesiącu maju 2003 roku oraz kwietniu i maju 2005 roku. W maju 2003 roku odwołujący nie uzyskiwał już przychodu ze stosunku pracy, podobnie jak kwietniu i maju 2005 roku i w związku z tym nie można było za te okresy zastosować normy z art. 9 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Istnienie wpisu prowadzeniu działalności gospodarczej we właściwym rejestrze za te okresy rodziło domniemanie jej prowadzenia, a wnioskodawca nie udowodnił by w tym czasie nie podejmował żadnych czynności w związku z działalnością gospodarczą choćby w czynieniu przygotowań, rozeznaniu rynku, tworzeniu bazy klientów.

Poczynione w tym zakresie przez Sąd I instancji ustalenia był prawidłowe. Jeżeli
z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne
z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów
i musi się ostać choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych, praktycznych związków przyczynowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Wnioskodawca takich błędów w ustaleniach faktycznych Sądu I instancji nie wykazał. Wbrew twierdzeniom apelującego nie jest niekonsekwencją wyłącznie spod okresu polegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej okresu przebywania przez wnioskodawcę na jednodniowym urlopie bezpłatnym
w okresie zatrudnienia na podsatwie umowy o pracę i odmowa takiego wyłączenia okresu nie pozostawania w stosunku pracy przez okres blisko 2 miesięcy. Są to więc zupełnie dwie inne sytuacje.

W konsekwencji apelacja wnioskodawcy w pozostałym zakresie podlegała oddaleniu, stosownie do art. 385 k.p.c., o czym orzeczono w pkt 2 sentencji wyroku.

SSA J. Andrzejewski SSA M. Bober SSA B. Mazur