Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

POSTANOWIENIE

Dnia 19 grudnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gdańsku

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSA Bożena Grubba (spr.)

Sędziowie : SA Barbara Mazur

SA Maria Sałańska-Szumakowicz

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2013 r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku J. J.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w G.

o prawo do renty

na skutek zażalenia J. J.

na postanowienie

Sądu Okręgowego w Gdańsku VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 listopada 2013 r., sygn. akt VIIIU 1609/13

w przedmiocie odrzucenia odwołania

postanawia:

1. uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać odwołanie organowi rentowemu;

2. zasądzić od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. na rzecz wnioskodawczyni kwotę 120 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego.

Sygn. akt III AUz 391/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 4 listopada 2013 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych odrzucił odwołanie J. J. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. z dnia 3 września 2013 r. W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż ubezpieczona nie wniosła w ciągu 14 dni sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, które otrzymała 12 sierpnia 2013 r., do komisji lekarskiej, a tym samym nie wyczerpała drogi odwoławczej przed organem rentowym. Z uwagi na powyższe Sąd I instancji, na mocy art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c., orzekł jak w sentencji.

Wnioskodawczyni zaskarżyła przedmiotowe postanowienie w całości, zarzucając mu:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia polegający na nieuzasadnionym przyjęciu, iż w odwołaniu od decyzji organu rentowego nie wskazano nowych okoliczności dotyczących niezdolności do pracy, które powstały po dniu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS, podczas gdy ubezpieczona z okoliczności tych uczyniła podstawą swojego odwołania;

2. obrazę przepisów o postępowaniu, mającą wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, tj.:

a) art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, pomimo tego, iż ubezpieczona wskazywała
nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy, które powstały po dniu wydania
orzeczenia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;

b) art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. poprzez jego błędne zastosowanie.

Mając na uwadze powyższe skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia a także decyzji z dnia 3 września 2013 r. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania pozwanemu i umorzenie postępowania oraz o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko skarżąca wskazała, iż Sąd I instancji odstąpił od ustalenia czy w odwołaniu od decyzji organu rentowego wskazano nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy, powstałe po dniu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika ZUS, od którego nie wniesiono sprzeciwu, bądź też się przez Sąd z treścią odwołania z dnia 26 września 2013 r., w którym ubezpieczona wyjaśniła, że po wydaniu decyzji zaczęła odczuwać wzmożone dolegliwości bólowe oraz puchnięcie stawu kolanowego lewego, który uniemożliwiał jej prawidłowe funkcjonowanie i ograniczył na tyle, iż zmuszona była korzystać z pomocy bliskich apriorycznie założył, że przedmiotowych okoliczności nie wskazano. Powyższe świadczy o niezapoznaniu z uwagi na niemożność samodzielnego załatwiania podstawowych potrzeb.

Z uwagi na poważne pogorszenie się stanu zdrowia ubezpieczonej w związku z opisanymi wyżej dolegliwościami stanu kolanowego, w dniu 19 września 2013 r. ubezpieczona udała się do prowadzącego ją lek. med. S. S. - specjalistę ortopedii i traumatologii, który po przeprowadzeniu badania stwierdził, że z uwagi na pogorszenie się stanu jej zdrowia, kwalifikuje się ona ponownie do przeprowadzenia operacyjnego zabiegu artroskopii. Powyższa okoliczność udowodniona została załączonym do odwołania skierowaniem na zabieg operacyjny z dnia 19 września 2013 r.

W odwołaniu z dnia 26 września 2013 r. ubezpieczona wyjaśniła, że opiera swoje odwołanie na art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c.

Jeśli więc, choć ubezpieczona rzeczywiście nie wniosła sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS, to jednak z uwagi chociażby na fakt, iż w petitum odwołania, a także konsekwentnie w jego uzasadnieniu wskazała podstawę prawną żądania odwołania, Sąd winien był zbadać zaistnienie przesłanek określonych w art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c. Kwestię zaistnienia, a nawet choćby wskazania nowych okoliczności pominięto w uzasadnieniu skarżonego orzeczenia milczeniem, podczas gdy Sąd winien zastosować przepis art. 477 ⁹ § 2 ¹ k.p.c, nie zaś art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. Pomimo bowiem tożsamości jednej z przesłanek Sąd I instancji winien był odróżnić oba przypadki i zastosować prawidłową podstawę prawną. Skutki w przepisach tych określone, bowiem w diametralnie odmienny sposób ingerują w sferę praw i obowiązków ubezpieczonej.

Mając na uwadze powyższe, zażalenie uznać należało za konieczne i uzasadnione.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie J. J. zasługuje na uwzględnienie w sposób skutkujący uchyleniem zaskarżonego postanowienia.

Postępowanie cywilne w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wszczynane jest wniesieniem przez ubezpieczonego odwołania od decyzji organu rentowego lub odwołania w razie niewydania przez organ rentowy decyzji w terminie dwóch miesięcy od zgłoszenia roszczenia.

Odwołanie rozpoznawane jest przez sąd właściwy w rozumieniu art. 477 ⁸ k.p.c., jednak jest wnoszone do organu rentowego, który wydał zaskarżoną decyzję, w formie pisemnej lub do protokołu (jest to ustne wniesienie odwołania, z której to czynności sporządza się protokół). Zgodnie z treścią art. 477 ⁹ § 2 k.p.c. organ rentowy, do którego wniesiono odwołanie lub do którego sąd przekazał protokół zawierający odwołanie, może, jeżeli uzna je w całości za słuszne, uwzględniając odwołanie zmienić lub uchylić swoją decyzję, co czyni zbędnym postępowanie przed sądem (odwołaniu nie nadaje się dalszego biegu).

J. J. w dniu 19 lipca 2013 r. złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Lekarz Orzecznik ZUS orzeczeniem z dnia 12 sierpnia 2013 r., po zapoznaniu się z przedłożoną przez wnioskodawczynię dokumentacją, uznał, że jest ona zdolna do zatrudnienia.

Wnioskodawczyni nie wniosła sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika, albowiem, po zapoznaniu się z jego treścią uznała, że odpowiada ono stanowi faktycznemu.

Decyzją z dnia 3 września 2013 r. pozwany odmówił ubezpieczonej prawa do wnioskowanego świadczenia podając w uzasadnieniu, że nie spełnia ona kumulatywnie wszystkich przesłanek niezbędnych do przyznania jej prawa do żądanego świadczenia.

Powyższą decyzję ubezpieczona zaskarżyła, wnosząc odwołanie do Sądu Okręgowego w Gdańsku. W odwołaniu podała, że stan jej zdrowia uległ znacznemu pogorszeniu. Podkreśliła, że z uwagi na nasilające się dolegliwości bólowe udała się w dniu 19 września 2013 r. do lekarza prowadzącego - specjalisty z zakresu ortopedii i traumatologii, który po przeprowadzeniu badania, stwierdził, że z uwagi na pogorszenie się stanu zdrowia, kwalifikuje się ona ponownie do leczenia operacyjnego. Do odwołania wnioskodawczyni dołączyła skierowanie na zabieg, opatrzone datą 19 wrzesień 2013 r.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego odrzucenie, podając w uzasadnieniu, że wnioskodawczyni nie złożyła sprzeciwu od orzeczenia lekarza orzecznika.

W tym miejscu wskazać należy, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych po otrzymaniu odwołania od wydanej przez siebie decyzji winien w pierwszej kolejności zapoznać się z jego treścią oraz przedstawionymi w niej zarzutami i dokonać oceny, czy nie występują okoliczności, o których mowa w § 2 ¹ art. 477 ⁹ k.p.c.

Przepis ten stanowi, że jeżeli w odwołaniu od decyzji organu rentowego wskazano nowe okoliczności dotyczące niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji, które powstały po dniu wydania orzeczenia przez lekarza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, organ rentowy nie przekazuje odwołania do sądu, lecz kieruje do lekarza orzecznika do ponownego rozpatrzenia. Organ rentowy uchyla poprzednią decyzję, rozpatruje nowe okoliczności i wydaje nową decyzję, od której przysługuje odwołanie do sądu. Przepis ten stosuje się także wówczas, gdy nie można ustalić daty powstania wskazanych w odwołaniu nowych okoliczności.

W niniejszej sprawie organ rentowy nie wypełnił ciążącego na nim obowiązku wynikającego z tego przepisu, bowiem nie dokonał oceny odwołania.

W odwołaniu od zaskarżonej decyzji J. J. przedstawiła fakty - w tym skierowanie na zabieg operacyjny, wystawione w dniu 19 września 2013 r. przez lekarza ortopedę S. S., tj. zaledwie miesiąc po przeprowadzeniu badań przez lekarza orzecznika - z których jednoznacznie wynika, że stan jej zdrowia uległ znacznemu pogorszeniu z powodu nawrotu schorzenia. Pozwany nie zajął stanowiska w przedmiocie nowych dowodów przedstawionych przez ubezpieczoną, pomijając przedłożone przez nią dokumenty, a tym samym nie odniósł się do treści odwołania, przekazując je automatycznie do Sądu z wnioskiem o jego odrzucenie.

Sąd Okręgowy w Gdańsku, również nie przeanalizował zawartych w odwołaniu zarzutów i na mocy przepisu art. 477 ⁹ § 3 ¹ k.p.c. odwołanie odrzucił.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji po zapoznaniu się z treścią przekazanego przez organ rentowy odwołania J. J. winien uznać się niewłaściwym i przekazać sprawę do rozpoznania organowi rentowemu, celem rozpatrzenia sporządzonego przez wnioskodawczynię odwołania oraz przeanalizowania przedłożonej przez nią dokumentacji medycznej i zajęcia stanowiska, poprzez wydanie stosownej decyzji (art. 464 §1 k.p.c.).

Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania Sąd Apelacyjny orzekł, na mocy art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 386 § 1 k.p.c. i art. 464 § 1 k.p.c., jak w sentencji (punkt 1 postanowienia).

Zgodnie art. 108 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu treści § 2 ust. 1 i ust. 3 w zw. z § 12 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013.461) Sąd Apelacyjny orzekł o kosztach postępowania w ten sposób, że zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na rzecz adwokata P. Ł. kwotę 120,00 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego (punkt 2 postanowienia).