Portal Orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Gdańsku

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 stycznia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:	SSA Włodzimierz Gawrylczyk (spr.)
Sędziowie:	SA Maryla Domel-Jasińska SO del. Rafał Terlecki
Protokolant:	sekretarz sądowy Karolina Petruczenko

po rozpoznaniu w dniu 15 stycznia 2016 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa O. T. (1)

przeciwko

(...) Spółce Akcyjnej w Ł.

o zapłatę i rentę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w T.

z dnia 15 kwietnia 2015 r. sygn. akt I C 1065/14

I. zmienia zaskarżony wyrok:

a) w punkcie 2 (drugim) o tyle tylko, że zasądza od pozwanego na rzecz powódki dalszą kwotę 20.000 (dwadzieścia tysięcy) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 4 marca 2014r. do dnia zapłaty,

b) w punkcie 3 (trzecim) w ten sposób, że zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.877 (dwa tysiące osiemset siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu,

c) w punkcie 4 (czwartym) w ten sposób, że nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w T. kwotę 3.000 (trzy tysiące) złotych tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa;

II. oddala apelację w pozostałym zakresie;

III. zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.052 (dwa tysiące pięćdziesiąt dwa) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

IV. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w T. kwotę 1.000 (jeden tysiąc) złotych tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części apelacji.

Na oryginale właściwe podpisy

V ACa 616/15

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w T. wyrokiem z 15 kwietnia 2015 r. zasądził od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej w Ł. na rzecz powódki O. T. (1) kwotę 40.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 4 marca 2014 r. do dnia zapłaty, od­dalił powództwo w pozostałym zakresie, zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 4.330,20 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - tegoż Sądu kwotą 2.060 zł tytułem kosztów sądowych.

Zasadnicze motywy wyroku są następujące:

(...) powódka działająca przez matkę M. T. domagała się zasą­dzenia od pozwanego kwoty 200.000 zł z ustawowymi odsetkami od 4 marca 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę oraz zasądzenia renty po 500 zł miesięcznie płatnej z góry z odsetkami w razie opóźnienia, począwszy od lipca 2013 r. W podstawie fak­tycznej powództwa podała, że jest córką zmarłego tragicznie (...) Hen­ryka S. w wyniku wypadku komunikacyjnego spowodowanego przez sprawcę ubezpie­czonego u pozwanego od odpowiedzialności cywilnej za skutki wypadku. Wskazała, że przed wytoczeniem powództwa domagała się od pozwanego kwoty 250.000 zł tytułem zadośćuczy­nienia za krzywdę, pozwany zapłacił jej kwotę 20.000 zł, lecz jest to kwota nieadekwatna do rozmiaru krzywdy. Wskazała, że ojciec odwiedzał ją kilka razy w tygodniu, zabierał na space­ry i wycieczki, płacił alimenty i ponosił inne wydatki. Żądanie renty uzasadniła tym, że utra­ciła świadczenia pieniężne od ojca.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów postępowania, gdyż powódka nie wykazała szczególnej więzi z ojcem, czyn sprawcy nie był skierowany przeciw­ko powódce, a uzasadnienie pozwu jest typowe i powielane w tego rodzaju sprawach, zaś roszczenie jest wygórowane. Zarzucił, że nie ma podstaw do zasądzenia odsetek od żądanej renty, skoro roszczenie zostało zgłoszone w toku postępowania sądowego, nie ma też podstaw do zasądzenia odsetek od wskazanej przez nią daty, skoro roszczenie zostało zgłoszone dopie­ro 24 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy ustalił, że H. S. zginął w wypadku komunikacyjnym (...), (...), sprawca wypadku był ubezpieczony u pozwanego od odpo­wiedzialności za skutki wypadków, toczy się przeciwko niemu postępowanie karne. (...)

(...)

(...) Pozwany wypłacił powódce do rąk jej matki kwotę 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, jej matka wydała część kwoty bez zgody sądu opiekuńczego.

Sąd Okręgowy stwierdził, że stan faktyczny w znacznej części był bezsporny. Zezna­nie matki powódki Sąd uznał za częściowo wiarygodne, nie uznał za wiarygodne zeznania, (...)

W ocenie Sądu Okręgowego zadośćuczynienie za krzywdę należne powódce powinno wynosić 60.000 zł, co odpowiada jej krzywdzie i jest zgodne z art. 446 § 4 k.c. Sąd wziął pod uwagę, że kontakty powódki z ojcem nie były tak intensywne, jak w pełnej rodzinie, (...) Wobec tego cierpienia powódki nie były tak inten­sywne, jak przy utracie bliskiej osoby razem mieszkającej i mającej codzienny stały kontakt. Skoro pozwany wypłacił jej wcześniej z tego tytułu kwotę 20.000 zł, to Sąd zasądził na jej rzecz dalszą kwotę 40.000 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od upływu 7 dni od otrzy­mania w dniu 24 lutego 2014 r. wezwania do zapłaty (art. 455 k.c.).

Roszczenie o zapłatę renty Sąd uznał za bezpodstawne w świetle ustalonego stanu faktycznego sprawy i w świetle art. 446 § 2 k.c., gdyż ojciec powódki był zobowiązany (...)

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., biorąc pod uwagę, że po­wódka wygrała sprawę w 20%.

Powódka złożyła apelację. Zaskarżyła wyrok w części oddalającej powództwo, z tym że nie skarżyła oddalenia powództwa o odsetki za okres do 4 marca 2014 r. Domagała się zmiany wyroku przez uwzględnienie powództwa o zapłatę dalszej kwoty 160.000 zł z usta­wowymi odsetkami od 4 marca 2014 r. i renty po 500 zł miesięcznie, wnosiła też o zasądzenie

kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Powódka zarzuciła:

1/ naruszenie art. 233 § 1 k.p.c.: a/ przez dokonanie wybiórczej oceny dowodów skutkującej błędnym ustaleniem, że kon­takty H. S. z powódką nie były częste i wobec tego nie było między nimi silnej więzi emocjonalnej,

b/ błędne ustalenie, że H. S. (...)

2/ naruszenie art. 100 k.p.c. przez błędne zastosowanie, jak też niezastosowanie art. 102 k.p.c.;

3/ naruszenie art. 446 § 2 k.p.c. przez oddalenie powództwa o rentę należną powódce przez czas trwania (...).

Z.

(...) Powódka twierdziła też, że przyznane zadośćuczynie­nie pieniężne ma rekompensować jej krzywdę, a nie być źródłem pokrycia kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest częściowo zasadna w odniesieniu do orzeczenia o wysokości zadośću­czynienia pieniężnego za krzywdę.

W ocenie Sądu Apelacyjnego prawidłowe jest stwierdzenie Sądu Okręgowego, że kontakty powódki z ojcem nie były tak intensywne, (...), przyjmując że chodzi nie o kontakty emocjonalne, tylko jako spotkania. Goło­słowne jest natomiast twierdzenie skarżącej,(...). Słusznie więc Sąd Okręgowy nie dał jej wiary, że odwiedzał córkę kilka razy w tygodniu po 2-3 godziny każdo­razowo. Niesporne jest zaś, że ojciec powódki był pochłonięty pracą zawodową, z czego wy­nika trafny wniosek Sądu Okręgowego, że jego kontakty z córką nie były tak intensywne, jak podano w pozwie. Nie jest to jednak okoliczność mająca zasadnicze znaczenie. Powódka utraciła ojca, który utrzymywał z nią stałe kontakty, więc powódka była z nim emocjonalnie

związana, a jego śmierć jest dla niej zdarzeniem bolesnym, mającym wypływ na jej poczucie bezpieczeństwa w przyszłości, jest utratą bliskiej osoby, na którą mogła liczyć w swoim ży­ciu. Fakt, że powódka (...), nie ma znaczenia dla ustalenia wy­sokości należnego jej zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę. W ocenie Sądu Apelacyjne­go odpowiednim zadośćuczynieniem pieniężnym za krzywdę powódki jest kwota 80.000 zł. Jest to kwota, którą sądy powszechne przeciętnie zasądzają w tego rodzaju przypadkach. Po­wódka nie wykazała, by zachodziły szczególne okoliczności uzasadniające zasądzenie wyż­szego świadczenia. Wobec tego Sąd na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. zasądził na jej rzecz dodatkowo kwotę 20.000 zł z odsetkami od dnia wymagalności wskazanego w zaskarżonym wyroku. Konsekwencją tej zmiany jest zmiana orzeczenia o kosztach procesu i kosztach sądowych. Po częściowym uwzględnieniu apelacji powódka wygrała sprawę w 30%. Była zwolniona od kosztów sądowych. Biorąc pod uwagę koszty zastępstwa procesowego stron po 7.217 zł, powódce należy się zwrot od pozwanego kwoty 2.165 zł (jako 30%), zaś pozwanemu należy się zwrot od powódki kwoty 5.052 zł (ja­ko różnicy między kwotą 7.217-2.165), wobec tego powódka powinna zwrócić pozwanemu tytułem zwrotu kosztów procesu kwotę 2.887 zł (5.052-2.165) stosownie do art. 100 k.p.c. Pozwany powinien natomiast zwrócić Sądowi Okręgowemu kwotę 3.000 zł tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa.

W pozostałym zakresie apelacja jest bezpodstawna. Podniesione w tej części zarzuty są nietrafne. Jak podano wyżej, nie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające zasądze­nie wyższego świadczenia z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę. Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił, że przyznana powódce renta rodzinna jest wyższa od świadczenia alimentacyjnego, którym był obciążony jej ojciec, więc nie ma podstaw do zasądzenia renty. Powódka pomija fakt, że obowiązek zapłaty renty ciąży na pozwanym tyko w granicach obowiązku (...). Dlatego Sąd Apelacyjny oddalił apelację w tej części na podstawie art. 385 k.p.c.

Jeśli chodzi o zarzut naruszenia art. 102 k.p.c., to Sąd Apelacyjny stwierdza, iż nie zachodzą szczególne okoliczności pozwalające na nieobciążanie jej kosztami procesu. Po­wódka nawet ich nie wskazała w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji. Zasadniczo wysokość zasądzonego zadośćuczynienia za krzywdę nie ma wpływu na nieobciążanie kosz­tami procesu. O tym przesądza art. 98 k.p.c. Fakt, że powódka (...), nie ma w tej kwestii znaczenia, skoro powódka otrzymała od pozwanego świadczenie w wysokości 20.000 zł, Sąd zasądził ostatecznie na jej rzecz dalszą kwotę 60.000 zł, powódka otrzymała spadek po ojcu w kwocie 10.000 zł, jej matka zeznała, że powódka otrzymała z ZUS kwotę 29.000 zł. Powódka jest więc w stanie ponieść koszty procesu wynikające z faktu, że jej roszczenie było rażąco zawyżone.

Sąd uwzględnił apelację w 12 %, wobec tego należne jej koszty zastępstwa prawnego liczone od kwoty 2.700 zł wynoszą 324 zł, natomiast należne pozwanemu koszty zastępstwa prawnego wynoszą 2.376 zł (jako różnica 2.700-324), a zatem pozwanemu należy się zwrot kosztów postępowania apelacyjnego w kwocie 2.052 zł (jako różnica 2.376-324), stosownie do art. 100 k.p.c. Pozwany powinien zwrócić Sądowi kwotę 1.000 zł tytułem opłaty sądowej od uwzględnionej części apelacji.